Colaadaha, amni-darrada, iyo isbeddelka cimilada ayaa ku barokacay in ka badan 342,000 oo qof gudaha Soomaaliya siddeedii bilood ee ugu horreysay 2024-ka, sida ay Axaddii sheegtay hay’adda Qaramada Midoobay u qaabilsan qaxootiga.
Hay’adda Qaramada Midoobay u qaabilsan qaxootiga (UNHCR) oo ay hogaamiso isku xirka ilaalinta iyo la socodka soo celinta ayaa sheegtay in ilaa 23,000 oo barokac gudaha ah ay dhaceen bishii Agoosto oo kaliya, iyadoo 43 boqolkiiba loo aaneeyay colaado, amni darro, fatahaado, ama abaaro.
“Cunno, hoy, nolol, biyo iyo caafimaad ayaa ahaa baahiyaha ugu sarreeya ee qoysaska cusub ee soo barakacay. Gobollada Bari, Bay, Jubbada Dhexe, Gedo iyo Jubbada Hoose ayaa laga soo sheegay tirada ugu badan ee barakacayaasha (barakacayaasha) soo gaartay, kuwaas oo gaaraya 66 qof. Boqolkiiba tirada guud ee barokaca,” ayay UNHCR ku tiri warbixinteedii ugu dambeysay ee howlgal ee laga sii daayay Muqdisho, caasimadda Soomaaliya.
Sida laga soo xigtay UNHCR, haweenka iyo carruurta, kuwaas oo wajahaya khatarta ilaalinta sare, ayaa ah 80 boqolkiiba dadka barokacay.
Waxa ay sheegtay in arrimaha ugu muhiimsan ee keenaya amni darrada guud ahaan Soomaaliya ay ka mid yihiin iskahorimaadyada hubeysan ee u dhaxeeya ciidamada ammaanka Soomaaliya iyo Al-Shabaab, colaadaha qabaa’ilka, iyo weerarada aan loo meel dayin ee ay geystaan mintidiinta. Waxa ay sheegtay in xaaladda guud ee siyaasadda iyo amniga Soomaaliya ay tahay mid aan la hubin oo isbedbedesha.
Midowga Afrika (AU) ayaa ansixiyay Hawlgalka Taageerada iyo Xasilinta Midowga Afrika, kaas oo beddeli doona Hawlgalka Ku-meel-gaarka ah ee Afrika ee Soomaaliya 2025. “Kala-guurkaani wuxuu muhiim u yahay dadaallada nabad-dhisidda ee socda iyo hawlgallada amniga ee gobolka,” ayay tiri UNHCR.
Soomaaliya waxay sidoo kale martigelisaa 40,200 oo qaxooti iyo magangalyo doon ah, kuwaas oo 66 boqolkiiba ay yihiin haween iyo carruur, 30 boqolkiiba waa carruur da’ dugsiyeed (6 jir ilaa 17 jir), iyo 26 boqolkiiba waa haween iyo gabdho da’da dhalmada ah (13 sano ilaa 49). sano jir), ayay tiri UNHCR.
Sida warbixinta lagu sheegay, Itoobiyaanku waxay u badan yihiin qaxootiga iyo magangelyo-doonka (65 boqolkiiba), iyadoo Yemen ay gashay kaalinta labaad (30%), Suuriya ayaa gashay kaalinta saddexaad (4 boqolkiiba), iyo waddamo kale oo ugu dambeeya (1%).
UNHCR waxay sheegtay in 139,260 Qaxooti hore ah ay dib ugu laabteen Soomaaliya oo ka yimid dalalkii magangalyada tan iyo bishii December 2014-kii, iyadoo Kenya iyo Yemen ay kala galeen kaalinta labaad iyo saddexaad. Waxay si toos ah u caawisay 95,206 qofood oo ka mid ah tirada guud ee qaxootiga soo noqday, ugu horrayn iyada oo u sii marinaysa Barnaamijka Dib-u-celinta Iskood ah ee Kenya iyo Barnaamijka Ka-soo-noqoshada Kadiska ah ee Yemen ee Caawinta.