Dowlad Goboleedka Jubbaland ee Soomaaliya ayaa si rasmi ah u daah-furtay Olole lagu ilaalinayo dadka Rayidka ah oo looga gol leeyahay sidii nabad waarta looga dhalin lahaa deegaanada dhowaan laga soo kabtay. Ololahan oo uu daah-furay Ergayga Madaxweynaha ee Xasilinta iyo Ilaalinta Rayidka Cumar Xaashi, waxa uu muujinayaa baahida loo qabo in la helo habab isku xidhan iyo wada shaqayn dhow oo dhex marta qaybaha kala duwan ee bulshada si loo badbaadiyo shacabka iyo xasilinta gobolka.
Ergayga Cumar Xaashi oo hadal ka jeediyay munaasabada ka dhacday magaalada Kismaayo ayaa ku nuux nuuxsaday in hindisahani uu diiradda saari doono waxqabadyada deegaanka ee loogu talagalay in lagu daboolo baahiyaha gaarka ah ee gobol kasta oo dhawaan lagala wareegay kooxaha mintidka ah. “Ilaalinta rayidka ayaa muhiim u ah hannaanka xasilinta. Waa inaan hubinnaa in bulsho walba ay dareemeyso ammaan iyo inaan wax ka qabanno baahiyahooda gaarka ah,” ayuu yiri Xaashi.
Ololuhu wuxuu higsanayaa in la isu keeno hoggaamiyeyaasha maxalliga ah, ciidamada ammaanka, ururada bulshada rayidka ah, iyo saaxiibada caalamiga ah si loo horumariyo hab la isku dubariday oo nabad-dhisidda. Wadashaqeyntan ayaa loo arkaa mid lama huraan u ah in la helo xasillooni waarta iyo ka hortagga rabshado kale oo ka dhaca goobaha laga xorreeyay gacan ku heynta kooxaha nabad-diidka.
“Helitaanka nabad waarta waxay u baahan tahay dadaalka dhammaan dhinacyada ay khusayso—dawlad, bulshooyin, iyo saaxiibada caalamiga ah. Waxaan ka shaqaynaynaa sidii aan u abuuri lahayn deegaan dadka rayidka ah aan la ilaalin oo keliya balse awood loo siiyo inay noloshooda dib ugu dhistaan si nabad ah,” ayuu Xaashi hadalkiisa ku daray.
Hindisaha ayaa sidoo kale diiradda saaraya ka hortagga xad-gudubyada ka dhanka ah xuquuqda aadanaha iyo wax ka qabashada caqabadaha ay la kulmaan dadka barakacayaasha ah ee ku laabanaya guryahoodii. Maamulka Jubbaland ayaa muhiimad gaar ah siinaya ilaalinta dadka nugul, gaar ahaan haweenka iyo carruurta oo ay colaaduhu saameynta ugu badan ku yeesheen.
Daah-furka ololahan ayaa kusoo beegmaya xilli xasaasi ah oo Jubbaland ay sii waddo dib u soo kabashada dhulkii ay horay ugu sugnaayeen kooxaha nabad-diidka ah. Waa qayb ka mid ah dadaallada ballaaran ee qaran ee lagu xasilinayo Soomaaliya laguna horumarinayo nabadda gobollada ay muddada dheer ay ragaadiyeen amni darro.
Diirada saaran ilaalinta isku dhafan ee rayidka waxay calaamad u tahay tallaabo muhiim ah oo loo qaaday dhanka xaqiijinta guulaha laga gaaray howlgallada militari iyo kobcinta xasilloonida gobolka.
