Wasiirada Difaaca ee ka socda Itoobiya iyo dalalka kale ee ay ciidamada ka joogaan Soomaaliya (TCCs) ee ka tirsan howlgalka Midowga Afrika ee Soomaaliya (ATMIS) ayaa muujiyay sida ay diyaarka ugu yihiin in ay sii wadaan dadaallada nabad ilaalineed ee ay ka wadaan Soomaaliya iyagoo wata howlgal cusub, sida lagu sheegay war-murtiyeed ka soo baxay kulan ka dhacay Addis Ababa.
Shirkan oo ahaa mid heer wasiir ah oo la qabtay 16kii Oktoobar 2024 kana dhinac socday shirweynaha hoggaamiyeyaasha difaaca Afrika, ayaa lagu martiqaaday wasiirka gaashaandhigga Itoobiya, Aisha Mohammed, waxaana isugu yimid taliyeyaasha difaaca ee Burundi, Djibouti, Ethiopia, Kenya, iyo Uganda.
War-murtiyeedka wadajirka ah, oo uu arkay Addis Standard, wuxuu qirayaa in “wax-ku-hurnimadii ay TCC-yadu toddoba iyo tobankii sano ee la soo dhaafay u hureen la-dagaalanka argagixisanimada ee Soomaaliya iyo xasilinta dalka” ay kaalin weyn ka qaateen “hormarinta iyo tayeynta hay’adaha dowliga ah ee Dowladda Federaalka. Soomaaliya.”
Wasiirradu waxay sidoo kale soo qaadeen walaacyo ku saabsan sii jiris maaliyadeed, iyagoo ku sheegay war-murtiyeedka in “loo baahan yahay in la hubiyo maalgelin la saadaalin karo, ku filan, oo dabacsan oo loogu talagalay ATMIS iyo AUSSOM.” Waxay kaloo hoosta ka xariiqeen “muhiimadda ay leedahay wax ka qabashada miisaaniyad yaraanta jirta.”
Marka la eego aasaaska AUSSOM, wasiirrada gaashaandhigga waxay ku nuuxnuuxsadeen in “cashiradii laga bartay ATMIS si fiican loogu tixgeliyey geeddi-socodka haray” waxayna iftiimiyeen “baahida loo qabo in lagala tashado TCC-yada inta lagu jiro naqshadeynta howlgalka AUSSOM.”
Shirka wasaaraddu waxa uu ka soo horjeedaa xiisadaha sii kordhaya ee Geeska Afrika iyo caqabadaha isa soo taraya ee ku xeeran kala guurka ATMIS.
Horaantii sanadkan, Soomaaliya waxa ay ku dhawaaqday in Itoobiya “aysan ka mid noqon doonin ciidamada Midowga Afrika ee uu hoggaamiyo” ee loo dejiyay in ay beddelaan ATMIS ka dib markii ay Itoobiya iyo Somaliland kala saxiixdeen heshiis is afgarad ah bishii Janaayo 2024.
Xaaladda ayaa cirka isku sii shareertay markii Masar ay Muqdisho u soo dirtay ciidamo milateri iyo shixnado hub ah, taasoo keentay in Itoobiya ay walaac ka muujiso ka guuritaanka ATMIS oo ay ku tilmaantay inuu yahay mid khatar ku ah gobolka.
Dhawaan, Soomaaliya, Masar, iyo Ereteriya waxay shir saddex geesood ah ku yeesheen Asmara, halkaas oo ay ku heshiiyeen tallaabooyin kor loogu qaadayo “awoodda ay Soomaaliya u leedahay ilaalinta xuduudaheeda berriga iyo badda.”
