Daadad xoogan oo ka dhacay Spain ayaa wadooyin tuulooyin ah u rogay wabiyo, guryo burburay, gaadiidkiina hakad galiyay waxaana ku dhintay ugu yaraan 95 qof masiibadii ugu xumayd ee dabiiciga ah ee soo marta qaranka Yurub waayadan.
Roobab dabeylo wata oo billowday Talaadadii oo sii socday Arbacadii ayaa sababay fatahaad guud ahaan koonfurta iyo bariga Spain, kuwaas oo fidsan laga soo bilaabo Malaga ilaa Valencia. Daadad dhoor ah ayaa si xowli ah ku rogmaday waddooyinka iyadoo ay burburka iyo agabka guryaha ay ku dhex qulqulayaan biyaha. Bilayska iyo kuwa samatabbixinta ayaa adeegsaday diyaarado helikobter ah si ay dadka uga soo qaadaan guryahooda iyo doomo caag ah si ay u gaaraan darawalada ku xaniban baabuurta dushooda.
Gurmadka deg dega ah ee gobolka bari ee Valencia ayaa xaqiijiyay dhimashada 92 qof Arbacadii. Labo kale oo dhaawac ah ayaa laga soo sheegay gobolka deriska la ah ee Castilla La Mancha, halka koonfurta Andalus laga soo sheegay hal dhimasho.
“Shalay waxay ahayd maalintii ugu xumayd noloshayda,” Ricardo Gabaldón, duqa magaalada Utiel, oo ah magaalada Valencia, ayaa u sheegay warbaahinta qaranka ee RTVE Arbacadii. Waxa uu sheegay in lix ka mid ah dadka deegaanka ay ku dhinteen tiro intaa ka badana la la’yahay.
“Waxaan ku xayiran nahay sida jiirka. Baabuur iyo haamaha qashinka ayaa ku qulqulayay waddooyinka. Biyaha ayaa kor u kacayay ilaa 3 mitir (9.8 cagood),” ayuu yidhi.
Dowladda Spain ayaa ku dhawaaqday saddex maalmood oo baroor diiq ah laga bilaabo Khamiista.
“Kuwa raadinaya dadkooda ay jecel yihiin, dhammaan Spain waxay dareemayaan xanuunkaaga,” Raiisel wasaare Pedro Sánchez ayaa ku sheegay cinwaan telefishan.
Shaqaalaha samatabbixinta iyo in ka badan 1,100 askari oo ka socda waaxyaha jawaabta degdegga ah ee Spain ayaa la geeyay meelaha ay dhibaatadu saameysey. Dawladda dhexe ee Spain waxay samaysay guddi xasarad ah oo isku xidha dadaallada samatabbixinta.
Javier Berenguer, oo 63 jir ah, ayaa ka baxsaday goob uu ku duban jiray oo ku taal Utiel markii ay biyaha jajabiyeen ay ugu hanjabeen inay ka adkaan doonaan. Waxa uu sheegay in ay kor u kacday ilaa 2.5 mitir (8.2 cagood) gudaha goobtiisa ganacsiga, uuna ka cabsi qabo in la burburiyo noloshiisii.
“Waa inaan ka soo baxaa daaqadda intii karaankeyga ah sababtoo ah biyuhu waxay mar horeba garbahayga soo galeen. Dabaqa koowaad waxaan ka magan galay dadka deriska ah, waxaanan joogay halkaas habeenkii oo dhan,” Berenguer ayaa u sheegay Associated Press. “Wax walba way qaadatay. Waa inaan wax walba ka soo tuuraa roodhida, qaboojiyaha, foornooyinka, wax walba.”
María Carmen Martínez, oo kale oo degan Utiel, ayaa goob joog u ahayd samatabbixin aad u xun.
“Waxay ahayd wax laga naxo, laga naxo. Waxaa meeshaas joogay nin deyrka ku dheggan oo soo dhacayay oo dadka u yeedhaya gargaar,” ayay tidhi. “Ma ay caawin karaan ilaa ay helikobtarrada u yimaadeen oo ay kaxeeyeen.”
Mid ka mid ah magaalada Valencia, Paiporta, ayaa soo gaadhay khasaare aan caadi ahayn. Duqa magaalada Maribel Albalat ayaa u sheegay RTVE in ka badan 30 qof ay ku dhinteen magaalada ilaa 25,000 oo qof. Kuwaas waxaa ku jiray lix qof oo deggan guri sare. Warbaahinta wararka ayaa baahisay muuqaalka odayaal fadhiya kuraas iyo kuraasta curyaamiinta ee guriga dadka lagu xanaaneeyo ee Paiporta, qaarkood ayaa ku qaylinaya cabsi muuqata markii ay biyuhu kor u kaceen jilbaha.
“Ma garanayno waxa dhacay, laakiin 10 daqiiqo gudahood tuulada waxaa ka buuxsamay biyo,” ayuu yiri Albalat.
Adeegga cimilada qaranka Spain ayaa sheegay in roobab ka badan siddeed saacadood ka da’ay Valencia marka loo eego sidii ay ahayd 20-kii bilood ee la soo dhaafay, iyagoo ku tilmaamay daadka “mid aan caadi ahayn.”
Waxay ku taal koonfurta Barcelona ee xeebta Mediterranean, Valencia waa goob dalxiis oo caan ku ah xeebaheeda, miraha liinta, iyo asalka saxanka bariiska, paella. Gobolku waxa uu leeyahay jeexjeexyo iyo wabiyo yar yar oo sanadka intiisa badan ku baxa gabi ahaanba qalalan laakiin si dhakhso ah u buuxiya biyaha marka roobabku da’aan. Qaar badan oo ka mid ah waxay maraan meelaha dadku ku badan yahay.
Markii daadadku gureen, dhoobo badan oo dhoobo ah oo lagu daray qashin ayaa waddooyinka qaar ka dhigay mid aan la aqoonsan karin.
“Xaafadda waa la burburiyay, dhammaan baabuurta ayaa isku dul saaran, dhab ahaantii waa la jebiyey,” Christian Viena, oo ah milkiilaha baar tuulada Valencian ee Barrio de la Torre, ayaa telefoon ku yidhi. “Wax walba waa burbur, wax walba waa diyaar in la tuuro. dhoobadu waxay ku dhowdahay 30 sentimitir (11 inji) qoto dheer.”
Banaanka baarka Viena, dadku waxay ku dadaalayeen inay arkaan waxa ay badbaadin karaan. Gawaadhida ayaa is dulsaaran, waxaana waddooyinka buux dhaafiyey laamo badan oo biyo ah.
Spain waxay la kulantay duufaano la mid ah dayrta sannadihii u dambeeyay. Si kastaba ha ahaatee, waxba, marka la barbar dhigo burburkii labadii maalmood ee la soo dhaafay, kaas oo lagu xasuusto daadad ka dhacay Jarmalka iyo Belgium 2021 oo ay ku dhinteen 230 qof.
Tirada dhimashadu waxay u badan tahay inay korodho iyadoo gobollada kale aan weli la soo sheegin dhibanayaasha iyo dadaallada baadigoobka ah ee ka socda meelaha ay adag tahay in la gaaro.
“Waxaan wajahaynaa xaalad aad u adag,” ayuu yiri wasiirka siyaasadaha dhulka Ángel Víctor Torres. “Xaqiiqda ah in aanan siin karin tiro ka mid ah dadka maqan waxay muujineysaa baaxadda musiibada.”
Spain ayaa wali ka soo kabanaysa abaaro ba’an,waxana ay diwaan galisay heer kulka heerkul sare sanadihii ugu dambeeyay. Saynis yahanadu waxa ay sheegeen in korodhka cimilada aadka u daran ay u badan tahay in ay la xidhiidho isbedelka cimilada. Abaarta daba dheeraatay ayaa ka dhigaysa mid aad u adag in dhulka uu nuugo xaddi badan oo biyo ah.
Duufaannada ayaa sidoo kale sii daayay duufaan naadir ah iyo roobdhagaxyaale aan fiicneyn oo feeray godadka muraayadaha baabuurta iyo guryaha lagu koriyo.
Gaadiidka ayaa sidoo kale saameeyay. Tareen aad u dheereeya oo ay saarnaayeen ku dhawaad 300 oo qof ayaa ka baxay meel u dhow Malaga, inkastoo maamulka tareenada ay sheegeen in aysan cidna wax ku noqon. Tareenada xawaaraha dheereeya ee isaga kala gooshi jiray magaalada Valencia iyo Madrid ayaa hakad galay, waxaana wasaaradda gaadiidku ay sheegtay in ay qaadan karto ilaa afar maalmood in dib loo soo celiyo adeegii xawaaraha dheeraa ee caasimadda sababo la xiriira burburka soo gaaray khadka. Khadadka tareenada ee baska iyo kuwa rakaabka ah ayaa sidoo kale go’ay. Duulimaadyo badan ayaa la baajiyay habeenimadii Talaadada, iyaga oo ku xayiran ilaa 1,500 oo qof habeennimadii madaarka Valencia. Duulimaadyadii ayaa dib u bilaabmay Arbacadii.
Ciyaarihii kubbadda cagta ee ay ku lug lahaayeen Valencia iyo Levante waa la kansalay, ciyaartoyda Barcelona iyo Madrid ayaa daqiiqad aamusnaan ah u sameeyay dhibanayaasha daadka ka hor tababarka Arbacadii.
Madaxweynaha gobolka Valencia Carlos Mazón ayaa ku booriyay dadka inay guryahooda joogaan, isagoo sheegay in safarka wadada uu ahaa mid adag sababo la xiriira geedo dhacay iyo gawaari burburay. Dadaalka samatabbixinta waxaa caqabad ku noqday xadhkaha korantada oo hoos u dhacay iyo korontadii oo go’day, adeegga degdegga ah ee gobolka ayaa ka jawaabay ilaa 30,000 oo wicitaan ah, ayuu yiri Mazón.
Madaxa Komishanka Yurub Ursula von der Leyen ayaa saxafiyiinta kula hadashay Brussels in Midowga Yurub uu “caawin doono isku xirka kooxaha samatabbixinta” iyadoo la adeegsanayo nidaamka dayax gacmeedka ee Copernicus.
Qaar ka mid ah dadka deegaanka ayaa ka codsaday wararka eheladooda la la’yahay iyagoo adeegsanaya baraha bulshada, telefishinnada iyo idaacadaha.
Leonardo Enrique ayaa u sheegay RTVE in qoyskiisu ay saacado raadiyeen wiilkiisa 40-jirka ah, Leonardo Enrique Rivera, kaasoo watay gaari xamuul ah markii uu roobku billowday. Wiilkiisa ayaa fariin u diray isaga oo sheegay in uu daadad ku soo rogmaday isla markaana uu ku jiiray gaari kale meel u dhow Ribarroja, oo ah magaalo warshadeed taas oo ka mid ah kuwa ugu daran, ayuu yiri Enrique.
