Israa’iil ayaa tobanaan duqaymo ba’an oo cirka ah ka fulisay tuulooyinka beeralayda ee waqooyi bari ee Lubnaan Jimcihii, halkaas oo ay ku dishay ugu yaraan 52 qof tiro kalena way ku dhaawacmeen, wasaaradda caafimaadka Lubnaan ayaa sheegtay.
Bartamaha Gaza, Falastiiniyiintu waxay soo saareen meydadka 25 qof oo lagu dilay weerarro cirka ah oo Israa’iil ay billaabatay Khamiistii, sida ay sheegeen saraakiisha isbitaalka.
Rabshadaha ugu dambeeyay ayaa ka soo horjeeda dib u dhiska diblumaasiyadeed ee dib u cusboonaysiinta maamulka madaxweynaha Mareykanka Joe Biden, maalmo ka hor doorashada madaxweynaha, si loo gaaro heshiisyo xabbad-joojin ah oo ku meel gaar ah.
Adeegga gurmadka degdegga ah ee Israa’iil ayaa sheegay in toddoba qof ay ku dhaawacmeen subaxnimadii Sabtida weerar ka dhacay bartamaha magaalada Tira. Saddex gantaal ayaa Israa’iil uga soo tallaabay Lubnaan, millatariga Israa’iil ayaa sheegay, qaarna waa la qabtay.
Adeegga Magen David Adom ayaa sheegay in laba ka mid ah dadka dhaawacmay ay xaaladdoodu dhexdhexaad tahay weerarka, kuwa kalena ay qabaan dhaawacyo fudud. Sawirka adeegga la sii daayay ayaa muujinaya burbur soo gaaray wax u muuqday dhismo dabaq ah.
Israa’iil ayaa xoojisay duullaanka ka dhanka ah dagaalyahannada Xamaas ee ku haray Qaza, iyadoo dhulka la dhufatay aagagga waqooyiga, waxayna sare u qaadday cabsida laga qabo in xaaladda bini’aadantinimo ay sii xumaato dadka rayidka ah ee weli halkaas ku sugan.
Dalka Lubnaan, Israa’iil waxa ay toddobaadyadii la soo dhaafay ballaadhisay duqaymaha ay ku hayso magaalooyinka waaweyn, sida magaalada Baalbek, oo ay ku nool yihiin 80,000 oo qof, ka dib markii ay markii hore bartilmaameedsadeen tuulooyinka yar yar ee xudduudaha ee koonfurta, halkaas oo ay ka fuliyaan hawlgallada Hezbollah.
Xisbullah oo ay Iran taageerto ayaa labanlaabantay sidii xisbi siyaasadeed oo weyn iyo bixiyaha adeegyada bulshada ee Lubnaan.
Hezbollah waxay bilowday inay gantaalaha, diyaaradaha aan duuliyaha lahayn iyo gantaalaha Lubnaan ku riddo Israa’iil si ay u garab istaagto Xamaas isla markiiba ka dib markii Xamaas ay hoggaamiso Oct. 7, 2023, weerar ay ku qaadday Israa’iil, kaas oo dhaliyey dagaalka Gaza. Dagaalka xudduudaha isaga gudba oo socday muddo sannad ah ayaa ku soo kabtay dagaal xooggan 1-dii Oktoobar, markaasoo ciidammada Israa’iil ay duullaan dhulka ah ku qaadeen koonfurta Lubnaan markii ugu horreysay tan iyo 2006-dii.
Dooxada Bekaa ee Lubnaan – halkaas oo tuulooyin yar yar, geedo saytuun ah iyo warshado khamri ah oo ku yaal inta u dhaxaysa silsiladaha buuraha ee dalka ayaa inta badan laga badbaadiyay duqeymihii ugu xumaa ee Israa’iil ilaa dhowaan – Israa’iil ayaa fulisay duqeymo culus oo xiriir ah Jimcihii, halkaas oo ay ku dhinteen ugu yaraan 52 qof, taasoo keentay qoysas badan. la carar wax kasta oo ay qaadi karaan oo qiiq qaro weyn u soo diraya.
Duqeymaha cirka ah ee Israa’iil ay ka geysanayso magaalada Baalbek ee waqooyi bari ka dib markii ay Israa’iil soo saartay digniino daad gureyn ah ayaa sababtay in 60,000 oo qof ay ka qaxaan tuulooyinka u dhow, sidaas waxaa yiri Xuseen Xaj Xasan oo ah xildhibaan Lubnaani ah oo gobolkaas ku matalaya.
Lubnaan, samatabbixiyeyaashu waxay raadiyeen dad badbaaday ka dib markii duqaymo ay ku dileen sagaal qof ayna soo rideen dhismo ay ku noolaayeen 20 qof oo ku yaal magaalada Younine. Duqeymo dheeri ah oo Israel ay ku dishay 12 qof magaalada Amhaz iyo 31 kale oo ka dhacay ugu yaraan darsin tuulo oo ku taal waqooyi bari ee Lubnaan, taasoo tirada guud ee dhimashada ka dhigeysa 52, Wasaaradda Caafimaadka ayaa tiri. Duqeynta ayaa waxaa ku dhaawacmay 72 qof, wasaaraddu waxay intaas ku dartay.
Ma jiro wax hadal ah oo ka soo baxay Israa’iil oo ku aadan duqeymaha ay dadka badan ku dhinteen.
Caasimadda Lubnaan, diyaaradaha Israa’iil ayaa xalay iyo horraantii Jimcihii markii ugu horreysay muddo afar maalmood ah duqeeyey xaafadda koonfureed ee Dahiyeh, iyaga oo fidiyey argagax ka dib nasasho naadir ah. Milateriga Israa’iil oo uga digay dadka deegaanka inay ka guuraan ugu yaraan sagaal goobood oo ku yaalla Dahiyeh, ayaa sheegay inay duqeeyeen goobaha hubka lagu sameeyo ee Xisbullah iyo xarumaha taliska.
Ma jiro wax war ah oo ku saabsan khasaaraha ka dhashay Daahiye, halkaas oo cabsi laga qabo duqeymaha Israa’iil ay habeen walba ku soo qulqulaan dadka deegaanka.
Cagaf-cagaf-cagafyo ayaa Jimcihii dul maray daruuro boodh iyo qiiq ah, iyaga oo nadiifinaya burburka waddooyinka burburay ee ay diyaaradaha dagaalka Israa’iil ku yareeyeen dhismayaal tiro badan
Guryo hore oo ay deganaayeen qoysas iyo ganacsiyo, dabaqyo dabaqyo ah ayaa looga tagay dabaysha, darbiyadu waa damiyeen iyo agabkii la aasay.
