Hay’adda Qaramada Midoobay u qaabilsan gargaarka ayaa Isniintii ku baaqday in la sameeyo dadaallo lagu uruurinayo dhaqaale dheeraad ah si wax looga qabto dhibaatooyinka abaareed ee sii kordhaya ee ka jira deegaanno badan oo ka tirsan Soomaaliya.
Xafiiska Qaramada Midoobay ee isku xirka arrimaha bini’aadantinimada (OCHA) ayaa ka digay in fiditaanka xaaladaha qalalan ee daba dheeraaday ay ka sii darayaan xaalad bini’aadantinimo oo ba’an oo markii horeba ka jirtay Soomaaliya.
“Si loo yareeyo xaaladda, hay’adaha bani’aadamnimada waa inay si deg-deg ah u abaabulaan oo ay isku dubbaridaan agabka wax looga qabanayo dhibaatooyinka abaaraha ee sii kordhaya iyo u diyaargarowga caqabadaha la filayo ee xilliga Gu’ga,” OCHA ayaa ku sheegtay warbixinta bani’aadamnimada ee laga sii daayay Muqdisho, caasimadda Soomaaliya.
Waxa ay sheegtay in roobabkii deyrta-gaaban ee bilihii Oktoobar-December 2024-kii liitay ay keeneen xaalado abaareed oo ka jira gobollada koonfurta iyo bartamaha iyo kuwa hadda jira ee kuleyl iyo qalalan.
Hay’adda Cunnada iyo Beeraha ee Qaramada Midoobay (FAO) ayaa saadaalisay in roobabka xilliga gu’ga ee bilaha April–June ay noqon doonaan kuwo aan caadi ahayn oo ka da’aya inta badan gobollada Soomaaliya, iyadoo dib u dhac uu ku imaan doono goobaha muhiimka ah ee beeraha. Marka loo eego OCHA, heerkulka celceliska ka sarreeya ayaa kordhin doona.
Marka la eego in xaaladaha abaartu ay si tartiib tartiib ah uga sii dartay illaa bishii Jannaayo, gargaar bini’aadinimo oo degdeg ah iyo waxqabadyo adkeysiga muddada dheer, oo ay ku jiraan qodista ceelasha riigagga, taageerada xoolaha, iyo maareynta biyaha waara, ayaa si degdeg ah loogu baahan yahay,” OCHA ayaa tiri.
Waxay ka digtay in haqab-beelka cuntada, nafaqo-xumada iyo barakaca ay ka sii dari doonaan bilaha soo socda, oo si aan loo qiyaasi karin u saameeya haweenka, carruurta, iyo kooxaha la haybsooco.
Qiyaastii 4.4 milyan oo qof ayaa wajahaya heerar sare oo cunto yari, iyadoo 1.6 milyan oo carruur ah ay u badan tahay inay la ildaran yihiin nafaqo-darro ba’an illaa bisha Luulyo, OCHA ayaa tiri.
Dabayaaqadii 2024-kii, Qaramada Midoobay waxay 10 milyan oo doolarka Maraykanka ah u qoondaysay jawaabta hore ee La Nina ee Soomaaliya.
Bishii Jannaayo, OCHA waxay billowday Baahiyaha Bani’aadamnimada ee Soomaaliya 2025 iyo Qorshaha Wax ka qabashada si ay u caawiso ilaa 4.6 milyan oo qof, oo ka mid ah 5.98 milyan oo u baahan gargaar sannadkan ka hortagga khataraha muhiimka ah sida abaaraha iyo colaadaha.
Xaaladaha qallalan ayaa kordhin doona tartanka kheyraadka, cadaadiska hababka la qabsiga, iyo kordhinta khatarta cudurada dillaaca, OCHA ayaa tiri.
