Imaaraatka Carabta iyo Somaliland ayaa sii xoojinaya iskaashiga dhanka ciidamada iyo amniga, iyadoo dowladda Khaliijka ay sii ballaarineyso saameynta ay ku leedahay Geeska Afrika, iyadoo tallaabadan ay sii xumeyn karto xiriirka dowladda Federaalka Soomaaliya iyo Abu Dhabi.
Taliyaha Guud ee Milliteriga Somaliland, Sarreeye Gaas Nim’an Yuusuf Cismaan, ayaa magaalada Abu-Dhabi kula kulmay Lt. Gen. Eisa Saif Mohammed Al Mazrouei, Taliyaha Guud ee Milliteriga Imaaraadka Carabta, waxaana kulanka diiradda lagu saaray iskaashiga dhinaca Difaaca, Casriyeynta Milliteriga iyo Taageeradda Ammaanka.
Sida lagu sheegay war-saxaafadeed ka soo baxay milateriga Somaliland, waxa lagaga wada hadlay taageerada Imaaraadka Carabta ee dhinacyada tababarka, tignoolajiyada milatariga, iyo saadka si loo xoojiyo awoodda difaaca Somaliland. Kulankan ayaa ku soo beegmay ka qayb galka Cismaan ee bandhigga difaaca caalamiga ah ee Abu Dhabi ilaa 23-ka Febraayo.
Marka la eego marinnada gacanka cadmeed iyo badda cas, Abu Dhabi waxa ay in badan xiisaynaysay in ay ballaadhiso cududeeda ciidan ee Berbera, taas oo u sahlaysa in ay si qoto dheer u mashruucdo awoodda bariga Afrika, kana hortagto kooxaha ka soo horjeeda sida Turkiga oo taageera Muqdisho. Warar soo baxaya ayaa sheegaya in Imaaraadku uu doonayo in uu saldhig milatari ka sameysto gobolka, si uu u sii xoojiyo cagihiisa Bariga Afrika.
Dhinaca Somaliland, sii xoojinta xidhiidhka millatari ee ay la leedahay Imaaraatka Carabta, waxa uu ku saabsan yahay dhinaca ammaanka iyo sidii loo heli lahaa aqoonsi caalami ah. Tan iyo markii ay Somaliland ku dhawaaqday inay ka go’day Soomaaliya sannadkii 1991-kii, Somaliland waxay raadinaysay iskaashi shisheeye si ay ugu xoojiso dawladnimadeeda.
Madaxweynaha Somaliland C/raxmaan Maxamed C/llaahi Cirro ayaa sidoo kale bishii la soo dhaafay labo safar oo rasmi ah ku tagay dalka Imaaraadka Carabta, taasoo ka tarjumaysa xiriirka diblumaasiyadeed iyo midka amni ee ka dhaxeeya Hargeysa iyo Abu Dhabi. Booqashadiisa ugu dambeysay wuxuu ku arkay inuu ka qeyb galay shir-madaxeedka dowladda adduunka, kaasoo amniga gobolka iyo arrimaha maamulka ay ahaayeen mowduucyo muhiim ah.
Dowladda federaalka Soomaaliya ayaa si joogta ah u diiday heshiisyada ciidamada shisheeye ay la galeen Somaliland, iyadoo sheegtay in heshiisyadaas ay wax u dhimayaan midnimada dhuleed ee Soomaaliya.
Saamaynta ciidan iyo dhaqaale ee Imaaraadku ku leeyahay Somaliland ayaa muran ka taagnaa tan iyo sannadkii 2017 markaas oo shirkadda DP World ee fadhigeedu yahay Dubai ay saxeexday heshiiska lagu horumarinayo Dekedda Berbera oo ay wehelinayso Itoobiya. Baarlamaanka Soomaaliya ayaa heshiiskaas ku tilmaamay mid sharci darro ah, iyagoo caddeeyay in dhammaan maalgashiga shisheeye laga wadahadlo magaalada Muqdisho.
Xiisadda ayaa gaartay heerkii ugu kululaa sanadkii 2018 markii maamulka Soomaaliya ay Muqdisho ku qabteen lacag dhan 9.6 milyan oo dollar oo laga lahaa diyaarad laga leeyahay Imaaraadka Carabta, iyagoo ku eedeeyay Abu Dhabi inay maalgeliso maleeshiyaadka gobolka. Iyada oo taas ka jawaabaysa, Imaaraadku waxa uu soo afjaray barnaamijkii tababarka ciidan ee uu siin jiray ciidamada qaranka Soomaaliya, isaga oo diiradda saaraya iskaashiga dhinaca ammaanka ee Somaliland iyo Puntland.
Doorka Imaaraadku ku yeelanayo Somaliland ee sii kordhaya, waxa uu ku soo beegmayaa iyadoo Itoobiya ay Hargeysa la gashay heshiis is-afgarad oo muran badan dhaliyey, kaas oo ay ku jiraan in ciidammada badda Itoobiya ay galaangal u yeeshaan Berbera. Heshiisku wuxuu dhaliyay xiisad diblomaasiyadeed oo u dhaxeysa Soomaaliya iyo Itoobiya, taasoo sii murjisay xulafada gobolka.
