Masar ayaa martigelin doonta sabtida wadahadal saddex geesood ah oo ay ku lug yeelanayaan Soomaaliya iyo Eritrea, taasoo qeyb ka ah dadaallada socda ee lagu xoojinayo xulafada gobolka iyo sare u qaadista iskaashiga amniga ee Geeska Afrika, sida ay sheegtay warbaahinta Masar.
Wasiirka arrimaha dibadda Masar Dr. Badar Abdelatty ayaa shir guddoomin doona kulanka dhiggiisa, Axmed Macallin Fiqi oo ka socda Soomaaliya iyo Cismaan Saalax Maxamed oo Eritrea ah. Wadahadallada saddex geesoodka ah ayaa ujeeddadoodu tahay inay daba-galaan heshiisyadii la gaaray intii lagu jiray Shir-madaxeedka Asmara ee Oktoobar 2024, kaasoo xoogga saaray horumarinta xasilloonida gobolka, ilaalinta marinnada badda ee Badda Cas iyo Bab-el-Mandeb Strait, iyo kobcinta iskaashiga dhaqaale.
Kulankan ayaa diiradda lagu saarayaa hirgelinta heshiisyadii ka soo baxay shir madaxeedkii Oktoobar, kaasoo madaxda Masar, Soomaaliya, iyo Ereteriya ay ka go’an tahay kor u qaadista iskaashiga ka dhashay heshiiska muranka dhaliyay ee Itoobiya ay la gashay Somaliland. Heshiiskaas ayaa Itoobiya u oggolaaday inay hesho dekedda Berbera, waxaana cambaareeyay xulafada saddex geesoodka ah oo ay ku tilmaameen mid meel ka dhac ku ah qaranimadeeda. Ereteriya iyo Masar, oo ka walaacsan damaca ballaadhan ee Itoobiya, ayaa la safan Muqdisho oo ka soo horjeeda heshiiska.
Baaqa Ankara ee ka soo baxay Turkiga bishii Diseembar 2024 wuxuu isku dayay inuu dhexdhexaadiyo xiisadahaas, isagoo xoogga saaraya midnimada dhuleed ee Soomaaliya iyadoo la siiyay shuruudo ay Itoobiya ku heli karto dekedaha Soomaaliya. Si kastaba ha ahaatee, khilaafyada aan la xallin ayaa hoosta ka xariiqaya kakanaanta socodka muuqaalka juqraafiyeed ee gobolka.
Mas’uuliyiinta Masar ayaa sheegay in kulanka diiradda lagu saari doono badqabka badda iyo ka hortagga argagixisada. Waxaa si gaar ah xooga loo saari doonaa sugidda waddooyinka muhiimka ah ee ganacsiga ee marinka Badda Cas iyo Bab-el-Mandeb, la dagaallanka burcad-badeedda, iyo wax ka qabashada tahriibinta sharci darrada ah.
Wasiirka Gaashaandhigga Soomaaliya, Cabdulqaadir Maxamed Nuur, ayaa sidoo kale ku sugan magaalada Qaahira ee xarunta dalka Masar, halkaasi oo uu kulamo gaar gaar ah kula leeyahay dhiggiisa Masar. Wada-hadalladan ayaa salka ku haya ka-qaybgalka Masar ee Hawlgalka Xasilinta Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM) iyo suurtagalnimada in la geeyo ciidamada Masar si ay u taageeraan dadaallada nabad-dhisidda Soomaaliya.
Wada-xaajoodyo dheeri ah oo u dhexeeya Soomaaliya iyo Masar ayaa la filayaa badhtamaha toddobaadka soo socda si loo dhammaystiro iskaashiga milatari iyo tafaasiisha saadka istiraatiijiyadeed.
Eritrea oo ah saaxiibka muhiimka ah ee milateriga Soomaaliya ayaa kumanaan ciidamo Soomaali ah u tababartay la dagaalanka argagixisada iyo howlgallada badda.
