Mustafe Maxamed Cumar oo lagu naaneeso “Cagjar”, madaxweynaha dowlad deegaanka Soomaalida Itoobiya, ayaa ka dhawaajiyay inuu taageersan yahay ra’iisul wasaare Abiy Axmed oo dabada ka riixaya wada-hadallo lagu soo afjarayo mad-madowga sii kordhaya ee u dhexeeya Itoobiya iyo Soomaaliya. War qoraal ah oo lagu faafiyay baraha bulshada, Cagjar waxa uu ku nuuxnuuxsaday in uu la jaanqaadayo habka dublamaasiyadeed ee cusub ee Abiy.
Baaqa wadahadal nabadeed ayaa daba socda xiriirka labada dal oo bilihii lasoo dhaafay xumaaday. Xiisadda ayaa cirka isku shareertay bishii Janaayo markii Itoobiya ay heshiis kiro ah oo 50 sano ah la gashay Somaliland, taasoo u ogolaatay inay hesho dhul xeeb dhan 20 KM ah. Heshiisku wuxuu muhiim u ahaa Itoobiya oo aan bad lahayn, oo ah waddan ku tiirsanaanta Djibouti ee ganacsiga badda ay muddo dheer ahayd culays dhaqaale. Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed ayaa tallaabadaas ku difaacay “heshiis horumarineed,” isagoo caddeeyay in ujeeddada Itoobiya ay tahay mid dhaqaale, ee aysan ahayn mid gardarro ah.
Si kastaba ha ahaatee, Soomaaliya oo si adag u diiday in ay aqoonsato gooni-isu-taagga Somaliland ee 1991-kii, heshiiskaasi waxa uu ahaa mid meel ka dhac ku ah qaranimadeeda. Iyada oo laga jawaabayo, Soomaaliya waxay eriday safiirkii Itoobiya bishii Abriil, waxay xidhay qunsuliyadihii Itoobiya ee Somaliland iyo Puntland, iyo, dhawaan, waxay ku dhawaaqday dublamaasi kale oo sare oo Itoobiyaan ah oo aan grata ahayn oo lagu eedeeyay inuu faragelin ku sameeyay arrimaha gudaha.
Taageerada Cagjar ee wadahadalka ayaa ka tarjumaysa dadaal lagu qaboojinayo xiisadda xilli ay saameyntu aad u sarreyso. Ficilada Soomaaliya kuma koobna dublamaasiyadda; Isbahaysigeeda istiraatijiyadeed ayaa wejiyo cusub ku soo kordhiyey khilaafka. Masar, oo ay Itoobiya kula jirto loolan dhanka awoodda ah oo ku saabsan biyo-xidheenka Grand Ethiopian Renaissance Dam (GERD), ayaa gashay isla xisaabtan, iyadoo gargaar milateri u dirtay Soomaaliya markii ugu horreysay muddo afartan sano ah. Ereteriya oo mar ahayd cadawga Itoobiya u dhaartay, ayaa sidaas oo kale la midowday Soomaaliya, iyadoo ku hareeraysan Addis Ababa.
Cawaaqib xumada ka dhalan karta xiisadaha sii xumaanaya kuma koobna oo kaliya khilaaf diblomaasiyadeed. Ciidamada Itoobiya ee gaaraya 10,000-ka askari ee ku sugan Soomaaliya ayaa horay loogu ammaanay dagaalka ay kula jiraan Al-Shabaab ee xiriirka la leh Al-Qaacida. Si kastaba ha ahaatee, waxay halis ugu jiraan in dalka laga saaro haddii Soomaaliya ay ku dhaqanto digniinteeda.
