Mareykanka ayaa walaac ka muujiyay rabshadaha sii kordhaya ee ka socda gobolka Axmaarada ee dalka Itoobiya, halkaas oo ay ka socdeen kacdoonno tan iyo sannadkii hore, sida uu sheegay diblomaasiga ugu sarreeya dalkaas gelinkii dambe ee Isniintii.
Fano, oo ah malleeshiyo “is-difaacid” ah oo muddo dheer soo jiray, kana tirsan qowmiyadda Axmaarada, oo ah tan labaad ee ugu weyn Itoobiya, ayaa bishii Abriil 2023 hub ka qaadday dawladda federaalka ka dib markii ay isku dayday in ay hub ka dhigto ciidammada gobolka.
Dawladdu waxay ku dhawaaqday xaalad degdeg ah gobolka, oo ay ku nool yihiin ilaa 23 milyan oo qof, Agoosto 2023. Iyadoo ay tani dhacday bishii Juun, qalalaasaha ayaa sii socday iyada oo ciidamo badan oo federaal ah la geeyay Sebtembar.
Ka dib wadahadal khadka taleefanka ah oo dhex maray xoghayaha arrimaha dibadda ee Maraykanka Antony Blinken iyo ra’iisul wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed, Blinken wuxuu muujiyay “walaaca ku saabsan rabshadaha sii kordhaya ee Amxaarada” wuxuuna ” hoosta ka xariiqay baahida loo qabo wadahadal siyaasadeed oo lagu wajaho colaadaha kale ee gudaha Itoobiya”.
Blinken iyo Abiy ayaa sidoo kale ka wada hadlay “xasasadaha sii kordhaya” ee gobolka, afhayeenka wasaaradda arrimaha dibadda Matt Miller ayaa ku sheegay bayaanka.
Xidhiidhka u dhexeeya Itoobiya oo aan bad lahayn iyo Soomaaliya dariska la ah ayaa sanka jeexjeexay ka dib heshiiskii Abiy bishii Janaayo la galay gobolka ka go’ay Soomaalida inuu ka kireeyo dhul xeebeedkooda, taasoo ka careysiisay Muqdisho.
Soomaaliya ayaa heshiiskaas ku tilmaantay mid sharci darro ah, waxayna u soo dhawaatay Itoobiya oo ay muddo dheer xifaaltan ku jireen.
Todobaadki hore Abiy waxa uu baarlamaanka dalkiisa u sheegay in uusan wax dan ah ka lahayn in uu dagaal galo.
Itoobiya oo ah dalka labaad ee ugu tirada badan Afrika oo ay ku nool yihiin 120 milyan oo qof, ayaa lumisay marinka badda markii Eritrea ay xornimada qaadatay 1993-kii.