Kooxda la magac baxday Dawladda Islaamka ee argigixisada ah ee ay ku leeyihiin Soomaaliya waa ay sii kordhayaan, taas oo ay ugu wacan tahay waxa ay Qaramada Midoobay ku tilmaantay “ku qulqulka dagaalyahanno shisheeye.”
Warbixin cusub oo todobaadkan ay soo saartay kooxda dabagalka cunaqabataynta Qaramada Midoobay ee Soomaaliya ayaa ka digtay in dagaalyahano, ay ku jiraan qaar ka socda wadamada Bariga Dhexe, ay gacan ka siiyeen kooxda Daacish ee taabacsan Soomaaliya, sidoo kalena loo yaqaan IS-Somalia, in ka badan laba jibaar oo cabbirkooda lagu qiyaasay 600 oo qof. iyo 700 oo dagaalyahan.
“Dagaalyahanno ajaanib ah ayaa yimaada Puntland [Soomaaliya] iyagoo isticmaalaya marinnada badda iyo dhulka,” ayaa lagu yiri warbixinta, taasoo ku saleysan qiyaasaha sirdoonka ee dalalka xubnaha ka ah Qaramada Midoobay.
Dagaalyahannada ajnabiga ah “waxay kordhiyeen oo ay kor u qaadeen awoodda kooxda,” ayaa lagu yiri warbixinta, iyadoo la xoojinayo joogitaanka IS ee Soomaaliya ee Puntland, iyadoo sidoo kale gacan ka siisay inay dhul ka qabsadaan kooxda muhiimka ah ee ay xafiiltamaan ee argagixisada xiriirka la leh al-Qaacida ee al-Shabaab.
Ilo-wareedyo sirdoon ayaa ku tilmaamay horusocodka IS-Soomaaliya, gaar ahaan buuraleyda Cal Miskaad ee Puntland, inuu yahay “isbedel xooggan”, iyagoo dagaalyahannada ajnabiga ah ee IS-Soomaaliya ku ammaanay is beddelka nasiibka.
Warbixinta Qaramada Midoobay ayaa lagu sheegay in dagaalyahanada ajnabiga ah ee IS ay ka kala yimaadeen ugu yaraan lix wadan oo kala ah Syria, Yemen, Ethiopia, Sudan, Morocco iyo Tanzania. Waxa kale oo ay sheegtay in qaar ka mid ah dagaalyahannada ajaanibka ah ee la qabtay ay sheegeen in ay la shaqaynayeen tababarayaal ka yimid qaybo ka mid ah Bariga Dhexe.
Warbixintan cusub ayaa waxay ku qotontaa digniino horay uga soo baxay saraakiil Maraykan iyo Soomaali ah oo uu ku jiro taliyaha ciidamada Maraykanka ee Afrika oo VOA u sheegay bishii hore in IS-Soomaaliya ay korortay “laba laab” sannadkii la soo dhaafay.
Saraakiisha Soomaalida ayaa sidoo kale ka digay boqollaal dagaalyahano ajaaniib ah oo ku soo qulqulaya Soomaaliya si ay ugu biiraan garabka IS.
“Warbixintan ku saabsan qulqulka dagaalyahannada argagixisada shisheeye ee Afrika waxay khusaysaa,” ayuu yiri Austin Doctor, agaasimaha dadaallada cilmi-baarista la-dagaallanka argagixisada ee Xarunta Hal-abuurka, Tignoolajiyada iyo Waxbarashada Qaranka.
Inkasta oo qulqulka dagaalyahannada ajaanibka ah ee ku qulqulaya Soomaaliya ay aad u yar tahay marka loo eego tobanaan kun oo dagaalyahanno ah oo u soo qulqulayay IS ku biirista IS ee Suuriya iyo Ciraaq, intii lagu jiray xilligii ay kooxda argagixisadu isku magacawday Khilaafada, haddana waxa uu Doctor u sheegay VOA-da in isbeddelku uu sii socon doono.
“Dhawr arrimood oo ka jira Geeska [Afrika] iyo gobollada kale ee Afrika ayaa sidoo kale waxay u badan tahay inay soo jiidan doonaan dadka safarka ah ee doonaya inay ku biiraan darajada iyo faylalka ururka xagjirka ah,” ayuu yidhi. “Ciidanka amniga caalamiga ah iyo kuwa maxalliga ah waa in ay isu diyaariyaan in ay arkaan wax badan oo tan mustaqbalka dhow.”
Waxaa sidoo kale jira walaac laga qabo IS-Soomaaliya oo caan ku ah masraxa caalamka oo sii kordheysa.
Laga soo bilaabo 2022, Soomaaliya waxay hoy u ahayd al-Karrar, mid ka mid ah sagaalka xafiis ee dawladda Islaamiga ah ee la aasaasay si ay gacan uga geystaan joogtaynta awoodaha caalamiga ah ee kooxda argagixsada.
Warbixinta Qaramada Midoobay ayaa ka digtay in inkastoo qaar ka mid ah madaxda la waayay, haddana xafiiska al-Karrar uu noqday mid awood badan iyo awood baahsan, taasoo adkeynaysa in la carqaladeeyo hawlihiisa.
Waxayna warbixintu xaqiijisay in hoggaamiyihii hore ee IS-Somalia, Cabdulqaadir Muumin, oo ka badbaaday duqeynta Mareykanka bishii June ee la soo dhaafay, loo dalacsiiyay madaxa maamulka guud ee wilaayaatka dowladda Islaamiga ah, “isagoo kaalin hoggaamineed ka galay xiriirka [IS] ee Afrika. ”
IS-Somalia, sida warbixinta lagu sheegay, waxaa hadda hoggaaminaya ku xigeenkii hore ee Muumin, Cabdiraxmaan Faahiye Ciise, iyadoo Cabdiwali Waran-Walac uu maamulo dhaqaalaha IS-Soomaaliya.
Waxayna kooxda dhaqaalaheeda u muuqataa mid wanaagsan.
“Marka la eego xajmiga yar ee [IS]-Soomaaliya, kooxdu way is ilaalin kartaa oo dakhli dheeraad ah ayay u soo saari kartaa kuwa kale ee xiriirka la leh [IS] iyada oo loo sii marayo xafiiska al-Karrar,” ayaa lagu yiri warbixinta.
