Jawiga siyaasadeed ee Jubaland oo ka mid ah dowlad goboleedyada xubnaha ka ah dowladda federaalka Soomaaliya ayaa waxaa hareeyay xurgufta cirka isku shareertay xilli ay soo dhawaatay doorashada madaxweynaha maamulkaasi oo ku beegan 25-ka bisha November. Doorashadan oo ah mid muran badan dhalisay ayaa waxaa isku haya Madaxweynaha xilka haya Axmed Maxamed Islaam “Madoobe” oo doonaya in mar 4-aad uu xilka qabto, isaga iyo mucaarad iyo dowladda Federaalka ee Muqdisho ka dhisan oo u arka in doorashadaasi ay tahay mid sharci darro ah.
Doorashadan ayaa muujineysa loolanka ballaaran ee u dhaxeeya dowladda Federaalka Soomaaliya (DFS) iyo dowlad goboleedyada xubnaha ka ah federaalka ee ku aaddan awoodda, saameynta, iyo aragtida mustaqbalka siyaasadeed ee dalka.
Bishii Luulyo 2024, baarlamaanka maamul goboleedka Jubaland ayaa muran badan ka dhashay meesha ka saaray muddo xileedka, taasoo u gogol xaareysa in Axmed Madoobe uu mar kale isku soo sharaxo. Talaabadan, iyadoo sharci ahaan ay ogolaadeen golaha sharci dejinta ee maamul goboleedyada, ayaa waxaa dhaliilo kala kulmay madaxda mucaaradka iyo Muqdisho. Dowladda Federaalka ah ee Soomaaliya (DFS) ayaa ku tilmaantay doorashada mid caqabad ku ah in Soomaaliya ay dabada ka riixdo hannaankii doorasho ee caalamiga ahaa (1P1V) waxayna ku tilmaantay in doorashadaas ay tahay mid aan sharci ahayn.
Si kastaba ha ahaatee, Axmed Madoobe, ayaa weli ku adkeysanaya, isagoo ku nuux-nuux saday in Hogaankiisa uu yahay mid u gaar ah Jubbaland, balse aysan ahayn DFS. Caasimaddiisa ayaa ka tarjumaysa is-maamulka Jubaland ee uu ku dhaqmayay intii uu xilka hayay, taasoo niyad jab ku noqotay maamulka Madaxweyne Xasan Sheekh Maxamuud ee Muqdisho, oo doonaya inay ka taliyaan dhexe oo weyn.
Ilyaas Badal Gaboose oo ah hogaamiye mucaarid ah oo caan ah ayaa si cad u dhaliilay Axmed Madoobe oo uu ku tilmaamay in uu yahay hogaamiye wakhtigoodu dhamaaday. Gaboose waxa uu u soo jeediyay ciidamada inay ilaaliyaan dhexdhexaadnimada, isla markaana ay ka fogaadaan in loo adeegsado siyaasad ahaan, taas oo ay hoosta ka xariiqeen dhacdooyinka gacan ka hadalka ah. Sabtidii, israsaasayn dhexmartay ciidamada ammaanka iyo ilaalada musharax madaxweyne, ayaa sababay dhimashada hal qof iyo dhaawaca laba qof, taasoo bannaanka soo dhigtay xaaladda cakiran ee magaalada Kismaayo.
Mawqifka mucaaradka ayaa hoosta ka xariiqaya cabsida laga qabo in hay’adaha Jubaland oo ay ku jiraan ciidamada ay ku milmaan siyaasado dhinac ka ah, taas oo sii khalkhal gelinaysa xasiloonida gobolka.
Mucaaradnimada dawladda Faderaalka ee ku aaddan doorashada Jubaland ayaa noqotay mid muuqata. Sabtidii, wafdi heer federaal ah oo doonayay in ay gaaraan degmada Garbahaarey ayaa loo diiday in ay galaan, iyadoo diyaaraddii ay la socdeen loo soo weeciyay Muqdisho. Talaabadan ayaa ka turjumeysa sida ay Jubaland uga go’an tahay inay faragalin ku sameyso hanaanka doorashada, gaar ahaan Muqdisho.
