Ciidamada dowladda Suuriya ayaa isaga baxay magaalada Xalab kadib weerar ay ku qaadeen fallaagada kasoo horjeeda maamulka Bashaar Al-Asad.
Ciidanku waxa ay qireen in fallaagada ay galeen “qaybo badan” oo magaalada ah, oo ah tan labaad ee ugu weyn dalka, balse waxa ay wacad ku mareen in ay qaadi doonaan weerar rogaal celis ah.
Weerarkan ayaa noqonaya kii ugu khasaaraha badnaa ee ka dhaca Suuriya sannadihii u dambeeyay.
In ka badan 300 oo qof, oo ay ku jiraan ugu yaraan 20 qof oo rayid ah, ayaa la dilay tan iyo markii ay bilaabatay Arbacadii, sida ay sheegtay kooxda la socodka xuquuqda aadanaha Suuriya ee fadhigeedu yahay UK (SOHR).
Isagoo hadlayay Sabtidii, Madaxweyne Assad wuxuu wacad ku maray inuu “difaaci doono xasiloonida [Suuriya] iyo wadajirka dhuleed ee ka dhanka ah dhammaan argagixisada iyo taageerayaashooda”.
“[Dalku] wuxuu awood u leeyahay, isagoo kaashanaya xulafadiisa iyo saaxiibadiisa, inay ka adkaadaan oo ay baabi’iyaan, si kasta oo ay u xooggan yihiin weerarradooda argagixisanimo,” xafiiskiisa ayaa ka soo xigtay isaga.
Dagaalka sokeeye, oo galaaftay nolosha ku dhawaad nus milyan qof, ayaa billowday sannadkii 2011-kii ka dib markii xukuumadda Asad ay ka jawaabtay mudaaharaadyada dimuqraadiga ah oo ay kula kacayso cadaadis bahalnimo ah.
Colaadda ayaa inta badan hurda tan iyo markii xabbad-joojin lagu heshiiyay 2020-kii, balse xoogagga mucaaradka ayaa gacanta ku haya magaalada Idlib ee waqooyi-galbeed iyo inta badan gobolka ku xeeran.
Idlib waxa ay 55km u jirtaa Xalab, oo lafteedu ahayd xarun ay fallaagada ku xooganaayeen ilaa ay gacanta u gashay ciidamada dawladda sannadkii 2016kii.
Weerarkii ugu dambeeyay ayaa waxaa hogaaminayay koox Islaamiyiin ah oo loo yaqaan Hayat Tahrir al-Sham (HTS) iyo garabyada xulafada la ah Turkiga.
HTS ayaa loo arkaa mid ka mid ah kuwa ugu wax ku oolka badan uguna dilaaga ah kooxaha dagaalka kula jira xukuumadda Asad waxayna horey u ahayd awooda ugu weyn ee Idlib.
Mucaaradka ayaa la wareegay gacan ku haynta garoonka diyaaradaha ee Xalab iyo tobanaan magaalo oo ku dhow, sida ay sheegtay SOHR.
Waxay sidoo kale ku dhawaaqeen bandow habeenimo ah kaasoo dhaqan galay 17:00 wakhtiga maxaliga ah (14:00 GMT).
SOHR waxa kale oo ay sheegtay in dagaalyahannada fallaagada ay ku riixeen dhowr magaalo oo ku yaalla baadiyaha u dhow magaalada afraad ee ugu weyn Suuriya, Hama – oo ku taal koonfurta Xalab – iyo in ciidammada Suuriya ay ka baxeen.
Laakiin ilo militari oo laga soo xigtay warbaahinta dowladda Suuriya ayaa ku khilaafay sheegashadan.
Ciidamada Suuriya ayaa sheegay in fallaagada ay qaadeen “weerar ballaaran oo faasas badan ay ka soo qaadeen furimaha Xalab iyo Idlib” waxaana ay sheegeen in dagaalladu ay ka dhaceen “in ka badan 100km (60 mayl)”.
Tobaneeyo ka mid ah askarteeda ayaa la dilay, ayay tiri.
Ciidamada Cirka ee Ruushka oo kaalin mug leh ka qaatay in Bashaar Al-Asad uu xukunka sii hayo intii lagu guda jiray dagaalka sokeeye ayaa Sabtidii duqeymo xagga cirka ah ka geystay Xalab.
Duqeymahan ayaa noqonaya kii u horeeyay ee Ruushku ka fuliyo magaaladaas tan iyo markii ay gacan ka siiyeen ciidamada dowladda Suuriya inay dib u qabsadaan magaalada 2016-kii.
Kadib sabtidii, sagaal weerar oo kale oo Russia ah ayaa lagu qaaday Idlib, SOHR ayaa tiri.
Afhayeen u hadlay Mareykanka ayaa sheegay in Suuriya “ku tiirsanaanta Ruushka iyo Iran”, oo ay weheliso diidmadeeda in ay horay u sii waddo qorshe nabadeed oo Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay 2015, ay “abuurtay xaaladaha hadda ka dhacaya” waddanka.
Sawirro la soo qaaday ayaa muujinaya waddooyinka ka baxa Xalab oo sabtidii baabuur lagu xiray, iyadoo dadku isku dayayeen inay baxaan, iyo qiiq ka baxayay hawada sare ee magaalada.
